Υπόκλιση στους Ήρωες του 1821

 Συνέχεια 2^α

Προκήρυκες της Επαναστάσεως

Ο υπόδουλος και αγρίως  βασανιζόμενος  Ελληνικός πληθυσμός, είχε στο στόχαστρόν του την ελευθερίαν, την  ώραν δηλαδή που θα ξεσηκωθεί για να αποτινάξει το βαρύ και μιαρόν καθεστώς που τον συνέτριβε αγρίως και απανθρώπως επί εκατοντάδες χρόνια. Έκανε σκέψεις και σχεδιασμούς, αλλά δεν είχε καθοδηγητήν ο οποίος να  προετοιμάσει  όλους και να τους ωθήσει σε εξέγερση. Κάποιοι  έπρεπε να τεθούν μπροστά και να προετοιμάσουν τους πάντες για την μεγάλην απόφαση. Κάποια φλόγα για να ανάψει η φωτιά ήταν αναγκαία.

Μετά την ήτταν του Ναπολέοντος στο Βατερλώ την 18^ην  Ιουλίου 1815, οι τοπικές εξεγέρσεις εναντίον των κατακτητών συναντούσαν εμπόδια, τείχος σκληρόν,  από το Συνέδριον της Βιέννης που τα απαγόρευε!! Έστω και αν ήταν μικροτέρας εκτάσεως από τις Ναπολεόντειες επιδιώξεις!! Όμως όπως αναφέρει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του «Η Γαλλική Επανάσταση και ο Ναπολέων, έκαμε κατά την γνώμη μου ανοίξει τα μάτια του κόσμου. Πρωτύτερα τα έθνη δεν εγνωρίζοντο, τους βασιλείς τους ενόμιζαν ως θεούς επί της γης και ότι και αν έκαμναν, το έλεγαν καλώς καμωμένο». Για να συνεχισθεί η Γαλλική Επανάσταση, έπρεπε για την Ελλάδα να υπάρξουν καθοδηγητές. Ιδρύθησαν έτσι  ορισμένες ενώσεις, με κεκαλυμμένον τον σκοπόν, ώστε να προωθήσουν και να εξαπλώσουν την ιδέαν της εξεγέρσεως. Αυτές ήταν.

1)   Η «Πατριωτική Εταιρεία» και η «Συνταγματική Λέσχη» στην Κέρκυραν από το 1798. Εκινούντο στα πλαίσια των δυνατοτήτων τους.

2)   Το «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον» το οποίον ιδρύθη στην Γαλλίαν από τον Έλληνα Γρηγόριον Ζαλύκην. Ήταν μυστική εταιρεία με μορφωτικόν μανδύαν και στο βάθος προετοίμαζε την ιδέαν της Ελληνικής Ελευθερίας.Στο «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον» μετείχε και ο Δημήτριος Κομνηνός εκ Μάνης, ο οποίος είχε γεννηθεί στην Κορσικήν και είχε ιδιαιτέρους δεσμούς με τον Μέγαν Ναπολέοντα, στον οποίον εξέθεσε τα σχέδια της Εταιρείας και εκείνος τα έκαμε δεκτά,  έθεσε δε υπό την αιγίδα του την όλην προσπάθειαν. Στην Εταιρείαν αυτήν μυήθηκε ο Αθανάσιος Τσακάλωφ  ο οποίος ευρίσκετο στο Παρίσι και έγινε θερμός υποστηρικτής. Προπαγάνδισε δε τις αρχές της στην Ρωσίαν και τις παραδουνάβιες Ηγεμονίες με ξεχωριστόν ζήλον. Μετά την ήτταν του Ναπολέοντος, ο Τσακάλωφ σε συνεννόηση με τους Ζαλύκην και Κομνηνόν, μετέφερε την έδραν του «Ελληνόγλωσσου  Ξενοδοχείου» στην Μόσχαν. Ο Τσακάλωφ σκεπτόμενος βαθύτερα, ήλθεν σε συνεννόησή με τους  Νικόλαον Σκουφάν, Εμμανουήλ  Ξάνθον και Παναγιώτην Αναγνωστόπουλον και μετωνόμασαν το «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον» σε «Φιλική Εταιρεία». Ο σκοπός ήταν ο αυτός με τις άλλες μυστικές οργανώσεις, αλλά διέφερε πολύ ως προς την λειτουργίαν. Είχε αυστηρούς περιορισμούς για τα μέλη που θα μυηθούν και την τήρηση της απολύτου μυστικότητας. Σε περίπτωση δημοσιότητας προεβλέπετο θανατική ποινή στον παραβάτην. Είχε ορισμένες τέτοιες ποινές. Ο Τάσος Βουρνάς γράφει για το «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον».  « Η ίδρυσή του διευκόλυνε την ύπαρξη του Ελληνικού Ζητήματος, που δεν ήταν απίθανον κάποτε να χρειαζόταν σαν επικαιρικό επιχείρημα μιάς μεσογειακής πολιτικής σε βάρος της τουρκίας».

3)   «Φιλόμουσος Εταιρεία». Ιδρύθη στην Αθήνα  με σκοπόν  «να ίδωσιν τους επιστήμονας  να επιστρέψωσιν πάλιν εις το Λύκειον και την αρχαίαν Ακαδημίαν τους». Τα μέλη της εταιρείας είχαν επαφές με τον ΄Ανθιμον Γαζήν, ο οποίος έμενε στην Βιέννην και μέσω αυτού εγνώρισαν στον Καποδίστριαν την εταιρείαν τους, ο οποίος ενέκρινε τους σκοπούς της.

4)   «Φιλαθηναϊκή Ακαδημία». Ιδρύθη στην Αθήνα με  σκοπόν την διάδωση των Γραμμάτων, στο βάθος όμως απέβλεπε στην εθνικήν προσπάθειαν, με υποκινίσεις κινημάτων. Ως ιδρυτές αναφέρονται οι Λόρδος Βύρον, ο  Φρ. Γκύλφορδ και ο Δημήτριος Ραζής.

5)   «Φιλική Εταιρεία». Ιδρύθη στην Οδυσσόν το 1814΄Στην πόλη αυτήν υπήρχε σπουδαία Ελληνική παροικία και είχε έντονην την έφεση για την απελευθέρωση της Ελλάδος. Για να επικρατήσει η Εταιρεία περιέλαβε στην ιδρυτικήν της πράξη όπως είπαμεν αυστηρές διατάξεις. Πολεμικές θα τις λέγαμεν. Η προσφορά της ήταν εξαιρετικώς σημαντική. Μύησε εκατοντάδες άτομα στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, παντού όπου ήταν   εφικτόν. Και οι αποδεχόμενοι τους όρους έπρεπε να είναι άκρως εχέμυθοι. ΄Όλα τα μέλη και οι μεμυημένοι διεπνέοντο από άσβεστον πάθος  για την απελευθέρωση της Ελλάδος από την στυγνήν τυραννίαν. Ξεκίνησε αρχικώς αργά, αλλά την περίοδον 1819 -1820 γιγαντώθηκε και υπολογίζεται ότι είχαν μυηθεί 15.000 άτομα. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός .ήταν ο πρώτος από την Πελοπόννησον που μυήθηκε και η συμβολή του ήταν σημαντική.

6)   Πέραν των ανωτέρω πρέπει να εξαρθεί  η μεγίστη προσφορά του  Ρήγα Φεραίου, (Βελεστίνο 1757 Βουκουρέστι 1790) που ήταν πρωτοποριακή στην κίνηση για την Επανάσταση.  Συγγραφέας πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης. Θεωρείται εθνομάρτυρας και πρόδρομος της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821. Το πραγματικόν όνομά του ήταν Αντώνιος Κυριαζής,(του Αγίου Αντωνίου σήμερα που χαράσσονται αυτές οι γραμμές και έστωσαν εις αιώνιον μνήμην) αλλά, υπέγραφε πάντα  ως Ρήγας Φεραίος. Έφτασε στην Κωνσταντινούπολη  στα είκοσι χρόνια του, όπου εργάσθη ως έμπορος  και κατόπιν ως γραμματικός  στον Αλέξανδρον Υψηλάντην  πάππον του αρχηγού της Επαναστάσεως. Μέσω αυτού έκαμε σημαντικές γνωριμίες. Το 1788 βρίσκεται στο Βουκουρέστι και έπειτα στην Βιέννην. Οι εκδόσεις έργων του είναι συνεχείς. Δημοσίευσε το1799 την Μεγάλην χάρταν της Ελλάδος όπου φαίνονται ως Ελληνικά η Βαλκανική και η δυτική  Ασία, κάτι το εθνεγερτικόν. Ο «Θούριος» του  ήταν μήνυμα των Λαών που ζούσαν  υπό την οθωμανικήν τυραννίαν. Οι δράσεις του ήταν συνεχείς. Μετά την Βιέννην πήγε στη Τεργέστην για να παραλάβει τα βιβλία του προς αποστολήν στην Ελλάδα, αλλά εκεί συνελήφθη από αυστριακούς και παρεδόθη στις τουρκικές αρχές, όπου μαρτύρησε.  Απεπειράθη κρατούμενος δύο φορές να αυτοκτονήσει αλλά δεν κατέστη εφικτόν. Το έργον του όμως έγινε φάρος και οδηγός για την απελευθέρωση της Ελλάδος, με τις Ελληνοβριθείς προτροπές του Θούριου, όπως,

Ως πότε παλληκάρια, θα ζούμε στα στενά
Μονάχοι σαν λιοντάρια, στες ράχες στα βουνά;

Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά
Να φεύγωμ' απ' τον κόσμο, για την πικρή σκλαβιά;
Καλύτερα  μιας ώρας ελεύθερη ζωή
Παρά σαράντα χρόνους, σκλαβιά και φυλακή

Τα έργα του κίνησαν την εντύπωση και των Ευρωπαίων αλλά και των Ελλήνων που διάβαζαν αλλά και αποστήθιζαν τις προτροπές του μέσα από τα ποιήματά του. Ο Θούριος του Ρήγα ήταν το ευαγγέλιον του υπόδουλου Λαού για Ελευθερίαν. Οι στίχοι ήταν στο στόμα των μετέπειτα πολεμιστών όπως γράφει Γάλλος λόγιος.

Μιχαήλ Στρατουδάκης